Hiệp định thương mại và dòng vốn FDI trong lĩnh vực công nghệ: Tác động của EVFTA và RCEP đối với quyết định đầu tư

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới EVFTA (Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam) và RCEP (Hiệp định Đối tác Toàn diện Khu vực) đã và đang tạo ra những tác động đáng kể đến dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ.

Hiệp định EVFTA và RCEP và các tác động đến FDI

EVFTA: Các cam kết mở cửa thị trường và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong EVFTA đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghệ châu Âu đầu tư vào Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đầu tư mà còn thúc đẩy chuyển giao công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam.

RCEP: Cải thiện tiếp cận các thị trường đầu tư và xuất khẩu của ASEAN cùng các đối tác về những nhu cầu hàng hóa, dịch vụ đa dạng hơn đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các chuỗi cung ứng mới trong khu vực. Đặc biệt, các doanh nghiệp công nghệ cao từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đã tăng cường đầu tư vào Việt Nam, giúp nâng cao năng lực sản xuất và xuất khẩu của ngành công nghệ cao.

Những yếu tố tác động đến quyết định đầu tư trong lĩnh vực công nghệ

Chính sách thu hút FDI: Các quy định pháp luật và chính sách hỗ trợ từ chính phủ đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút đầu tư. Các chính sách ưu đãi thuế, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và hỗ trợ phát triển công nghệ là những yếu tố then chốt.

Thị trường tiêu thụ: Quy mô và tiềm năng phát triển của thị trường tiêu thụ cũng là một yếu tố quan trọng. Các nhà đầu tư sẽ xem xét khả năng mở rộng thị trường và nhu cầu của người tiêu dùng đối với các sản phẩm công nghệ.

Hạ tầng kỹ thuật: Sự phát triển của hạ tầng công nghệ, bao gồm mạng lưới internet, cơ sở dữ liệu, các trung tâm nghiên cứu, viễn thông và các chính sách hỗ trợ chuyển đổi số giúp thu hút FDI vào lĩnh vực công nghệ.

Thách thức và triển vọng

Cạnh tranh gia tăng: Việc mở cửa thị trường theo EVFTA và RCEP đã tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt từ các công ty nước ngoài có tiềm lực mạnh và kinh nghiệm lâu năm. Các doanh nghiệp công nghệ trong nước phải đối mặt với áp lực lớn để nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ nhằm duy trì thị phần, đây cũng được coi là một bức phá đối với các doanh nghiệp trong nước.

Rủi ro bảo mật và an ninh mạng: Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đi kèm với các mối đe dọa về bảo mật và an ninh mạng ngày càng phức tạp. Các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ vào các giải pháp bảo mật để bảo vệ dữ liệu và hệ thống của mình trước các cuộc tấn công mạng.

Chuyển giao công nghệ: EVFTA và RCEP tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển giao công nghệ từ các nước phát triển sang Việt Nam. Điều này giúp nâng cao năng lực sản xuất và đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp trong nước, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ cao.

Kết luận

Cả EVFTA và RCEP đều mang lại những cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc thu hút FDI vào lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa các lợi ích từ các hiệp định này, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Tác giả: Đặng Thị Ngọc Lan - Trợ Lý Pháp Lý Cao Cấp

Ngày: 14/02/2025