[BẢN TIN PHÁP LÝ] Cơ chế Thử nghiệm Có Kiểm soát trong Lĩnh vực Ngân hàng của Việt Nam: Nghị định 94/2025/NĐ-CP

Nguồn hình ảnh: laodong.vn 

Nghị định số 94/2025/NĐ-CP do Chính phủ Việt Nam ban hành ngày 29 tháng 4 năm 2025, giới thiệu cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (thường được gọi là "sandbox") - thiết lập một khuôn khổ pháp lý quan trọng cho lĩnh vực ngân hàng. Nghị định này cung cấp một môi trường pháp lý cho việc phát triển và triển khai các sản phẩm, dịch vụ và mô hình kinh doanh mới dựa trên các giải pháp công nghệ tài chính (Fintech).

Theo Nghị định này, các loại hình Fintech đủ điều kiện tham gia bao gồm:

• Chấm điểm tín dụng.

• Chia sẻ dữ liệu thông qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API).

• Cho vay ngang hàng (P2P lending).

Nghị định quy định rõ các đối tượng áp dụng cơ chế này, bao gồm các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài (theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng), các công ty Fintech, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan, khách hàng và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến Cơ chế Thử nghiệm.

Công ty Fintech được định nghĩa là các tổ chức không phải là tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài, được thành lập hợp pháp tại Việt Nam và cung cấp các giải pháp Fintech một cách độc lập hoặc thông qua hợp tác với các tổ chức tín dụng/chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Điều quan trọng cần lưu ý là việc được tham gia Cơ chế Thử nghiệm không đồng nghĩa với việc tổ chức đó đáp ứng các điều kiện kinh doanh và đầu tư chung được pháp luật quy định. Các tổ chức không có nhu cầu tham gia hoặc chưa được phê duyệt tham gia cơ chế này vẫn phải tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về doanh nghiệp, đầu tư và các quy định pháp luật khác có liên quan.

Các thông số chính của Cơ chế Thử nghiệm:

• Thời gian: Tối đa 02 năm, có thể gia hạn.

• Không gian: Giới hạn trong lãnh thổ Việt Nam; không được thực hiện thử nghiệm xuyên biên giới.

• Phạm vi: Như quy định cụ thể trong Giấy chứng nhận tham gia Cơ chế Thử nghiệm. Các công ty cho vay ngang hàng có những hạn chế cụ thể về phạm vi.

Quy trình nộp hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận Tham gia:

• Yêu cầu hồ sơ chi tiết, bao gồm đơn đề nghị, tài liệu mô tả cơ cấu tổ chức để triển khai giải pháp, các nghị quyết liên quan của cơ quan quản lý, đề án mô tả giải pháp Fintech một cách toàn diện và kế hoạch thử nghiệm.

• Quy trình bao gồm việc nộp hồ sơ, Ngân hàng Nhà nước xem xét và thẩm định, phối hợp với các bộ ngành liên quan, có thể kiểm tra tại chỗ, và cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận Tham gia.

Điều kiện và Tiêu chí Tham gia:

• Các tiêu chí đối với giải pháp Fintech tập trung vào tính đổi mới, các khía cạnh kỹ thuật/nghiệp vụ chưa được quy định rõ ràng, lợi ích cho người sử dụng (đặc biệt là hỗ trợ phổ cập tài chính), khung quản lý rủi ro, biện pháp bảo vệ người tiêu dùng, đánh giá nội bộ và tính khả thi thương mại sau thử nghiệm.

• Các công ty Fintech cũng phải đáp ứng các điều kiện về tư cách pháp nhân, trình độ chuyên môn của cán bộ chủ chốt và không có các xung đột lợi ích. Các tiêu chí cụ thể áp dụng cho giải pháp cho vay ngang hàng và các công ty hoạt động trong lĩnh vực này, bao gồm quản lý dư nợ tối đa đối với người đi vay, xử lý giao dịch và yêu cầu về hệ thống công nghệ thông tin.

Các Dịch Vụ của ALTAS:

• Đăng ký kinh doanh: bao gồm Thành lập công ty, Đăng ký đầu tư và Tuân thủ sau đăng ký: Chúng tôi cung cấp hướng dẫn về các nghĩa vụ sau đăng ký, chẳng hạn như đăng ký thuế, đăng ký bảo hiểm xã hội và Dịch vụ thư ký doanh nghiệp;

• Giấy phép hoạt động/Giấy phép Chuyên ngành: Hỗ trợ xin giấy phép hoạt động cho các hoạt động kinh doanh cụ thể và các ngành được quản lý như sản xuất, thương mại, dịch vụ, thương mại điện tử, Y tế, Giáo dục hoặc Thực phẩm & Đồ uống (nhà hàng) v.v.;

• Dịch vụ Thuế & Kế toán: Hỗ trợ mọi khía cạnh về tuân thủ thuế, dịch vụ ghi sổ, đóng bảo hiểm xã hội và tuân thủ các quy định về lao động. Chúng tôi cũng hỗ trợ Giải quyết Thuế và Hoàn thuế cho các doanh nghiệp bao gồm đàm phán với cơ quan thuế và giải quyết mọi khoản nợ thuế chưa thanh toán;

• Bảo vệ dữ liệu cá nhân: ALTAS hỗ trợ tuân thủ các quy định về bảo vệ dữ liệu, bao gồm soạn thảo và rà soát Đánh giá Tác động Bảo vệ Dữ liệu (DPIAs), Thỏa thuận Xử lý/Chuyển giao Dữ liệu, Chính sách Quyền Riêng tư và các tài liệu cần thiết theo Nghị định Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân (PDPD).

• Giải quyết tranh chấp bao gồm Tố tụng Tòa án, Hòa giải, Trọng tài thương mại; và

• Dịch vụ tư vấn pháp lý thường xuyên theo yêu cầu của khách hàng.

Nghị định 94/2025/NĐ-CP thiết lập một khuôn khổ pháp lý có cấu trúc và được giám sát chặt chẽ cho việc thử nghiệm các giải pháp Fintech đổi mới trong lĩnh vực ngân hàng tại Việt Nam. Bằng việc đưa ra các quy định rõ ràng về tham gia, thử nghiệm, giám sát và bảo vệ khách hàng, Nghị định này nhằm mục đích cân bằng giữa việc thúc đẩy đổi mới với nhu cầu quản lý rủi ro và bảo vệ người tiêu dùng, tạo tiền đề cho việc tích hợp an toàn và hiệu quả các giải pháp Fintech thành công vào hệ thống tài chính rộng lớn hơn.

ALTAS LAW cam kết hỗ trợ các nhà đầu tư và doanh nghiệp trong giai đoạn đầy biến động này. Vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email contact@altas.vn để thảo luận cụ thể.

----

Viết bởi: Mr. Luong Van Chuong (Chris) - Luật sư Thành viên tại ALTAS Law & Mrs. Nguyen Nhac Thien An (Dorothy) - Giám đốc điều hành tại ALTAS Accounting 

Ngày: 05.05.2025