CẬP NHẬT PHÁP LÝ: LUẬT SỬA ĐỔI, BỔ SUNG MỘT SỐ ĐIỀU CỦA LUẬT DOANH NGHIỆP 2025

1. Giới thiệu

Ngày 24/6/2025, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật số 76/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp 2020, với 455 đại biểu tán thành (chiếm 95,19% tổng số đại biểu). Luật này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Dưới đây là những điểm nổi bật của các sửa đổi, bổ sung:

2. Những điểm mới của dự thảo nghị định

1. Bổ sung quy định về chủ sở hữu hưởng lợi

Luật yêu cầu các doanh nghiệp phải kê khai thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi khi đăng ký doanh nghiệp, nhằm tăng tính minh bạch và hạn chế tình trạng thành lập doanh nghiệp ma hoặc tăng vốn ảo. Quy định này phù hợp với các khuyến nghị của cam kết quốc tế của Việt Nam.

Việc thay đổi mang lại sự tăng cường minh bạch khi doanh nghiệp phải công khai thông tin về chủ sở hữu thực sự, giúp giảm thiểu rủi ro rửa tiền và gian lận tài chính. Ngoài ra Doanh nghiệp cần đầu tư thêm thời gian và nguồn lực để thu thập, xác minh và báo cáo thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi.

2. Sửa đổi đối tượng không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp

Các cán bộ, công chức, viên chức theo Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức không được phép thành lập hoặc quản lý doanh nghiệp, trừ trường hợp được phép theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Những người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tạm giam, chấp hành hình phạt tù, hoặc bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề nhất định cũng thuộc đối tượng bị cấm.

Việc thay đổi này sẽ góp phần ngăn chặn cán bộ, công chức lợi dụng chức vụ để tham gia kinh doanh, đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quản lý nhà nước. Tăng cường trách nhiệm pháp lý: Các cá nhân vi phạm pháp luật sẽ bị hạn chế quyền tham gia thị trường kinh doanh, góp phần nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp.

3. Quy định về cổ tức và giá thị trường của phần vốn góp/cổ phần

Cổ tức được định nghĩa rõ ràng là khoản lợi nhuận sau thuế trả cho mỗi cổ phần bằng tiền hoặc tài sản khác. Các quy định liên quan đến xác định giá thị trường của phần vốn góp hoặc cổ phần được bổ sung để đảm bảo minh bạch trong giao dịch vốn.

Nội dung thay đổi này sẽ làm tăng tính minh bạch trong giao dịch vốn, việc xác định giá thị trường rõ ràng giúp giảm thiểu tranh chấp liên quan đến định giá cổ phần hoặc phần vốn góp. Cổ đông và nhà đầu tư được đảm bảo quyền lợi thông qua các quy định minh bạch về phân phối lợi nhuận.

Nhưng cũng sẽ dẫn đến tăng chi phí cho các đơn vị định giá chuyên nghiệp để tuân thủ quy định.

4. Quyền triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông

Cổ đông hoặc nhóm cổ đông có quyền triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông trong trường hợp Hội đồng quản trị không thực hiện theo quy định, với chi phí hợp lý được công ty hoàn lại.

Nội dung này sẽ làm nâng cap quyền lực cho cổ đông nhỏ lẻ được bảo vệ tốt hơn, có khả năng giám sát và yêu cầu Hội đồng quản trị thực hiện trách nhiệm. Quy định này thúc đẩy trách nhiệm giải trình của Hội đồng quản trị, nâng cao chất lượng quản trị.

5. Siết chặt quy định kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp

Luật nghiêm cấm hành vi kê khai giả mạo, không trung thực, hoặc kê khai vốn điều lệ không đúng thực tế.

6. Thêm trường hợp giảm vốn điều lệ:

Công ty cổ phần có thể giảm vốn điều lệ thông qua hoàn trả phần vốn góp cho cổ đông theo tỷ lệ sở hữu nếu đã hoạt động trên 2 năm và không còn nợ; hoặc mua lại cổ phần đã bán nhưng chưa được thanh toán đủ.

3. Những thuận lợi và thách thức mà doanh nghiệp cần phải lưu ý

Việc sửa đổi, bổ sung Luật Doanh nghiệp năm 2025 mang lại một số thuận lợi đáng kể cho cộng đồng doanh nghiệp: Tăng tính minh bạch trong hoạt động doanh nghiệp thông qua yêu cầu công khai thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi. Điều này giúp nâng cao độ tin cậy của doanh nghiệp trong giao dịch với đối tác và cơ quan quản lý. Tăng cường trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật, góp phần hạn chế rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi của cổ đông, nhà đầu tư. Loại bỏ các đối tượng không đủ điều kiện tham gia điều hành doanh nghiệp, từ đó cải thiện môi trường kinh doanh lành mạnh và cạnh tranh hơn. Đẩy mạnh chuyển đổi số trong thủ tục hành chính, đặc biệt là đăng ký doanh nghiệp thông qua chữ ký số, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận và thực hiện thủ tục pháp lý.

Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng có thể đối mặt với một số thách thức khi triển khai các quy định mới: Việc xác định và công bố thông tin chủ sở hữu hưởng lợi có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty có cấu trúc sở hữu phức tạp hoặc có yếu tố nước ngoài. Rủi ro bị xử phạt hành chính nếu kê khai thông tin không trung thực hoặc không cập nhật kịp thời, đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cao nhận thức và tuân thủ nghiêm túc. Một số doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ hoặc ở khu vực nông thôn có thể gặp khó khăn trong việc sử dụng chữ ký số, do hạn chế về hạ tầng công nghệ hoặc kiến thức pháp lý. Cần thời gian và nguồn lực để đào tạo nội bộ, cập nhật hệ thống và thực hiện chuyển đổi tuân thủ, nhất là trong giai đoạn đầu áp dụng luật mới.

ALTAS CÓ THỂ HỖ TRỢ NHƯ THẾ NÀO?

ALTAS LAW cung cấp các gói dịch vụ pháp lý và kế toán, thuế toàn diện được thiết kế để hỗ trợ liền mạch trong giai đoạn chuyển đổi này:

• Dịch vụ Kế toán và Thuế: Chúng tôi cung cấp dịch vụ kế toán và thuế để giúp doanh nghiệp của Quý vị quản lý các tác động tài chính của những cải cách này, bao gồm lập kế hoạch thuế, báo cáo và tuân thủ.

• Giấy phép & Tuân thủ Quy định: Chúng tôi sẽ rà soát tỉ mỉ các giấy phép và giấy phép hiện có của Quý vị, tư vấn về các sửa đổi hoặc gia hạn cần thiết, và hướng dẫn Quý vị qua quy trình xin cấp bất kỳ phê duyệt mới nào. Đội ngũ của chúng tôi cũng sẽ đảm bảo Quý vị tuân thủ tất cả các thay đổi quy định liên quan.

Vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email contact@altas.vn để thảo luận cụ thể cách chúng tôi giúp Quý vị vượt qua những cải cách này một cách thành công

---- 
Viết bởi: Nguyễn Nhạc Thiên Ân - Giám đốc Thành viên tại ALTAS Accounting & Trợ lý pháp lý cao cấp Nguyễn Trần Ngọc Thạch - ALTAS Law 
Ngày: 06/07/2025